Enfeksiyöz Bronşitisin (IB) Epidemiyoloji ve Patogenezi

Epidemiyoloji

Enfeksiyöz Bronsitis Virüsüne (IBV) dünyanın her yerinde rastlanır. Aynı zamanda aynı bölgede çok sayıda farklı serotipe rastlanabilir.

IB’nin en önemli doğal konakçılarının genellikle tavuklar olduğu kabul edilir, her yaşta tavuk enfekte olabilir. IBV ayrıca sülün, bıldırcın ve keklik gibi diğer kanatlı türlerinden de izole edilmiştir.

En şiddetli klinik bulgular 6 haftalıktan küçük civcivlerde izlenir. Morbidite oranı enfekte olan hayvanın yaşına ve E.coli gibi sekonder organizmaların varlığına bağlı olarak oldukça yüksektir.

Virüsün Yayılması

IB oldukça bulaşıcıdır. Hastalığın bütün kümese bir iki günde yayılması ile birlikte inkübasyon dönemi oldukça kısadır (18-36 saat). IB virüsü aerosol yolla (aksırık, hapşırık), kontamine organik materyal, içme suları ve aletler yoluyla horizantal olarak bulaşır. Bu güne kadar vertikal bulaşmanın (yumurta yoluyla anneden yavrularına) önemli olduğu bir durum izlenmemiştir.

Patogenez

Enfeksiyöz Bronşitis virüsü ilk olarak üst solunum sistemini etkiler ve burada çoğalarak sinüsler ve trakeadaki koruyucu hücre hattının kaybolmasına neden olur. Kısa bir viremi döneminden sonra virüs böbrekler, üreme organları ve sekal tonsillerde saptanabilir. Nefropatojenik olarak değerlendirilen bazı IBV suşlarının böbreklerde lezyon oluşturduğu bilinmektedir.