Enfeksiyöz Bronşitis’in serotipleri and protektotipleri

IBV serotipleri

Embriyolu yumurtalarla yada trakeal organ kültürleri ile yapılan virüs nötralizasyon testlerine dayandırılarak, IBV izolatları farklı serotiplere ayrılmıştır. Serotiplerde RT-PCR ve RFLP testleri yada nükleotid sıralaması gibi yöntemler kullanılarak serotipler de moleküler olarak identifiye edilebilirler. IBV’ün bir çok farklı serotipi bulunmuştur, ve bunlar önemlidir çünkü genellikle virüsün farklı serotipleri çapraz (kros) koruma sağlamazlar. Yine de virüsün bazı serotipleri diğer serotiplere karşı çapraz koruma sağlamakta oldukça etkilidirler (bakınız koruyucutipler).

Varyant Serotipler

IBV çok hızlı değişme yeteneğine sahiptir. Bu, yeni varyant virüslerin veya serotiplerin oluşması ile sonuçlanabilir. Varyant Enfeksiyöz Bronşitis (IB) serotiplerinin prevalansı bu virüsleri içeren aşıların kullanılmasından önce saptanmalıdır. Massachusetts tipi aşılarla uygun şekilde aşılanan kümeslerde “IB-benzeri” problemler gözlendiğinde varyant suşlar bulunabilir.

Diğer taraftan, varyant bir suşa karşı koruma oluşturmak için gerekli protektotipleri, mevcut aşılar sağlayabilir. Varolan bir ürünün, baş gösteren virüse karşı yeterli koruma sağlamadığı ispatlandığında yeni bir varyanta karşı homolog aşıların geliştirilmesi doğrulanmış olur (örn IBV 4/91).

Varyant serotiplerin ortaya çıkışı inaktif aşılara olan ihtiyacı da ön plana çıkartmaktadır, çnkü kısa zaman içerisinde çeşitli serotiplerdeki farklı canlı IB aşılarının biribiri ile interferens oluşturmadan uygulanması oldukça problemlidir.

Protektotipler

Virüsun spike geninin S1 kısmındaki amino asit dizilimindeki birkaç küçük değişiklikle yeni Serotipler ortaya çıkabilir. Her ne kadar yeni Serotipler oluşsa da virüs genomunun büyük bir kısmı değişmeden kalır. Bu, belirli serotiplerdeki IB aşılarının bu serotiplere ait olmayan IB suşlarına karşı koruma sağlamasının sebebi olabilir. Pratik açıdan bakıldığında bu durumda bunları serotip yerine protektotip olarak tanımlamak daha uygun olacaktır.

Çapraz koruma – Canlı aşılar ve Çapraz koruma – İnaktif aşılar kısmından daha fazla bilgi okumak için tıklayınız.

Korunmanın değerlendirilmesi

IBV enfeksiyonuna karşı oluşan korunmayı ölçmek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır.

Patojen bir IBV ile bulaştırmayı ( çalenç) takiben korunma:

  • Hayvanlardaki klinik bulgular,
  • Virüs re-izolasyonu,
  • Virüsün saptanması ( Ürn: İmmünofloresans testi- IFT),
  • Trakea yada nazal dokulardaki histolojik değişikliklerin saptanması (örneğin monoklonal antikorlar kullanılarak yapılan immunokimyasal testler),
  • Siliostaz testi,
  • RT-PCR ile viral genomun saptanması gibi yöntemlerle değerlendirilebilir.

Çalışmamızın amacı için temel olarak siliostaz testine değineceğiz.